NCERT Solutions for Class 7 Sanskrit Chapter 5- पण्डिता रमाबाई-अभ्यासः (textbook Questions and Answers) for CBSE Ruchira भाग 2- PDF is provided here for the perfect ncert solutions of Ruchira Bhag 2-Sanskrit Class 7 Chapter 5- पण्डिता रमाबाई
NCERT Solutions (Question-Answer)
पञ्चम: पाठः
पण्डिता रमाबाई
अभ्यासः
1. एकपदेन उत्तरत-
(क) ‘पण्डिता’ ‘सरस्वती’ इति उपाधिभ्यां का विभूषिता?
उत्तरम्- पंडिता रमाबाई।
(ख) रमा कुतः संस्कृतशिक्षां प्राप्तवती?
उत्तरम्- स्वमातुः ।
(ग) रमाबाई केन सह विवाहम् अकरोत्?
उत्तरम्- विपिनबिहारीदासेन।
(घ) कासां शिक्षायै रमाबाई स्वकीयं जीवनम् अर्पितवती?
उत्तरम्- नारीणां।
(ङ) रमाबाई उच्चशिक्षार्थं कुत्र आगच्छत्?
उत्तरम्- इंग्लैण्डदेशं।
2. रेखाङ्गितपदानि आधृत्य प्रश्ननिर्माणं कुरुत-
(क) रमायाः पिता समाजस्य प्रतारणाम् असहत।
(ख) पत्युः मरणानन्तरं रमाबाई महाराष्ट्रं प्रत्यागच्छत्।
(ग) रमाबाई मुम्बईनगरे ‘शारदा-सदनम्’ अस्थापयत्।
(घ) 1922 तमे ख्रिष्टाब्दे रमाबाई-महोदयायाः निधनम् अभवत्।
(ङ) स्त्रियः शिक्षां लभन्ते स्म।
उत्तरम्-
(क) कस्या: पिता समाजस्य प्रतारणाम् असहत।
(ख) कस्य मरणानन्तरं रमाबाई महाराष्ट्रं प्रत्यागच्छत्।
(ग) रमाबाई कुत्र ‘शारदा-सदनम्’ अस्थापयत्।
(घ) 1922 तमे ख्रिष्टाब्दे कस्या: निधनम् अभवत्।
(ङ) काः शिक्षां लभन्ते स्म।
3. प्रश्नानामुत्तराणि लिखत-
(क) रमाबाई किमर्थम् आन्दोलनं प्रारब्धवती?
उत्तरम्- रमाबाई स्त्रीणां कृते वेदादीनां शास्त्राणां शिक्षायै आन्दोलनं प्रारब्धवती।
(ख) निःसहायाः स्त्रियः आश्रमे किं किं लभन्ते स्म?
उत्तरम्- निःसहायाः स्त्रियः आश्रमे मुद्रण-टङ्कण-काष्ठकलादीनाञ्च लभन्ते स्म।
(ग) कस्मिन् विषये रमाबाई-महोदयायाः योगदानम् अस्ति?
उत्तरम्- समाजसेवायाः अतिरिक्तं लेखनक्षेत्रे अपि रमाबाई-महोदयायाः योगदानम् अस्ति।
(घ) केन रचनाद्वयेन रमाबाई प्रशंसिता वर्तते?
उत्तरम्- ‘स्त्रीधर्मनीति’, ‘हाई कास्ट हिन्दू विमेन’ इति रचनाद्वयेन रमाबाई प्रशंसिता वर्तते।
4. अधोलिखितानां पदानां निर्देशानुसारं पदपरिचय लिखत-
| पदानि | मूलशब्दः | लिङ्गम् | विभक्तिः | वचनम् |
| यथा- वेदानाम् | वेद | पुँल्लिङ्गम् | षष्ठी | बहुवचनम् |
| पिता | ………… | …………… | ………… | ………… |
| शिक्षायै | …………. | ………….. | …………… | …………. |
| कन्याः | …………. | ………….. | …………… | ……….. |
| नारीणाम् | ……….. | ……………… | ………….. | …………. |
| मनोरमया | ………. | ………….. | ………….. | ……………. |
उत्तरम्-
| पदानि | मूलशब्दः | लिङ्गम् | विभक्तिः | वचनम् |
| यथा- वेदानाम् | वेद | पुँल्लिङ्गम् | षष्ठी | बहुवचनम् |
| पिता | पितृ | पुँल्लिङ्गम् | प्रथमा | एकवचनम् |
| शिक्षायै | शिक्षा | स्त्रीलिङ्गम् | चतुर्थी | एकवचनम् |
| कन्याः | कन्या | स्त्रीलिङ्गम् | प्रथमा | बहुवचनम् |
| नारीणाम् | नारी | स्त्रीलिङ्गम् | षष्ठी | बहुवचनम् |
| मनोरमया | मनोरमा | स्त्रीलिङ्गम् | तृतीया | एकवचनम् |
5. अधोलिखितानां धातूनां लकारं पुरुषं वचनञ्च लिखत-
| धातुः | लकार: | पुरुष: | वचनम् | |
| यथा- आसीत् | अस् | लङ् | प्रथमपुरुषः | एकवचनम् |
| कुर्वन्ति | ………… | …………… | ………… | ………… |
| आगच्छत् | …………. | ………….. | …………… | …………. |
| निवसन्ति | …………. | ………….. | …………… | ……….. |
| गमिष्यति | ……….. | ……………… | ………….. | …………. |
| अकरोत् | ………. | ………….. | ………….. | ……………. |
उत्तरम्-
| धातुः | लकार: | पुरुष: | वचनम् | |
| यथा- आसीत् | अस् | लङ् | प्रथमपुरुषः | एकवचनम् |
| कुर्वन्ति | कृ | लट् | प्रथमपुरुषः | बहुवचनम् |
| आगच्छत् | गम् | लङ् | प्रथमपुरुषः | एकवचनम् |
| निवसन्ति | वस् | लृट् | प्रथमपुरुषः | बहुवचनम् |
| गमिष्यति | गम् | लृट् | प्रथमपुरुषः | एकवचनम् |
| अकरोत् | कृ | लङ् | प्रथमपुरुषः | एकवचनम् |
6. अधोलिखितानि वाक्यानि घटनाक्रमानुसारं लिखत-
(क) रमाबाई-महोदयायाः विपिनबिहारीदासेन सह विवाहः अभवत्।
(ख) 1858 तमे ख्रिष्टाब्दे रमाबाई जन्म अलभत।
(ग) सा उच्चाशिक्षार्थम् इंग्लैण्डदेशं गतवती।
(घ) 1922 तमे ख्रिष्टाब्दे रमाबाई-महोदयायाः निधनम् अभवत्।
(ङ) सा मुम्बईनगरे शारदा-सदनम् अस्थापयत्।
(च) सा स्वमातुः संस्कृतशिक्षां प्राप्तवती।
उत्तरम्-
- (ख) 1858 तमे ख्रिष्टाब्दे रमाबाई जन्म अलभत।
- (च) सा स्वमातुः संस्कृतशिक्षां प्राप्तवती।
- (क) रमाबाई-महोदयायाः विपिनबिहारीदासेन सह विवाहः अभवत्।
- (ग) सा उच्चाशिक्षार्थम् इंग्लैण्डदेशं गतवती।
- (ङ) सा मुम्बईनगरे शारदा-सदनम् अस्थापयत्।
- (घ) 1922 तमे ख्रिष्टाब्दे रमाबाई-महोदयायाः निधनम् अभवत्।
👍👍👍
Sanskrit Grammar Class 7