NCERT Solutions for Class 6 Sanskrit Chapter 10- कृषिकाः कर्मवीराः-अभ्यासः (textbook Questions and Answers) for CBSE Ruchira भाग 1- PDF is provided here for the perfect ncert solutions of Ruchira Bhag 1-Sanskrit Class 6 Chapter 10- कृषिकाः कर्मवीराः
NCERT Exercise Solutions
दशम: पाठः
कृषिकाः कर्मवीराः
अभ्यासः
1. उच्चारणं कुरुत-
सूर्यस्तपतु | जीर्णम् | शीतकालेऽपि |
वारयितुम् | ग्रीष्मे | सस्यपूर्णानि |
पदत्राणे | कण्टकावृता | क्षुधा-तृषाकुलौ |
2. श्लोकांशान् योजयत-
क | ख |
गृहं जीर्णं न वर्षासु | तौ तु क्षेत्राणि कर्षतः। |
हलेन च कुदालेन | या शुष्का कण्टकावृता। |
पादयोर्न पदत्राणे | सस्यपूर्णानि सर्वदा। |
तयोः श्रमेण क्षेत्राणि | शरीरे वसनानि नो। |
धरित्री सरसा जाता | वृष्टिं वारयितुं क्षमम्। |
उत्तरम्-
क | ख |
गृहं जीर्णं न वर्षासु | वृष्टिं वारयितुं क्षमम्। |
हलेन च कुदालेन | तौ तु क्षेत्राणि कर्षतः। |
पादयोर्न पदत्राणे | शरीरे वसनानि नो। |
तयोः श्रमेण क्षेत्राणि | सस्यपूर्णानि सर्वदा। |
धरित्री सरसा जाता | या शुष्का कण्टकावृता। |
3. उपयुक्तकथनानां समक्षम् ‘आम्’ अनुपयुक्तकथनानां समक्षं ‘न’ इति लिखत-
यथा- कृषकाः शीतकालेऽपि कर्मठाः भवन्ति। – आम्
कृषकाः हलेन क्षेत्राणि न कर्षन्ति। – न
(क) कृषकाः सर्वेभ्यः अन्नं यच्छन्ति।
(ख) कृषकाणां जीवनं कष्टप्रदं न भवति।
(ग) कृषकः क्षेत्राणि सस्यपूर्णानि करोति।
(घ) शीते शरीरे कम्पनं न भवति।
(ङ) श्रमेण धरित्री सरसा भवति।
उत्तरम्-
(क) कृषकाः सर्वेभ्यः अन्नं यच्छन्ति। – आम्
(ख) कृषकाणां जीवनं कष्टप्रदं न भवति। – न
(ग) कृषकः क्षेत्राणि सस्यपूर्णानि करोति। – आम्
(घ) शीते शरीरे कम्पनं न भवति। – न
(ङ) श्रमेण धरित्री सरसा भवति। – आम्
4. मञ्जूषातः पर्यायवाचिपदानि चित्वा लिखत-
रविः, वस्त्राणि, जर्जरम्, अधिकम्, पृथ्वी, पिपासा
वसनानि ………………………
सूर्य ………………………
तृषा ………………………
विपुलम् ………………………
जीर्णम् ………………………
धरित्री ………………………
उत्तरम्-
वसनानि – वस्त्राणि
सूर्य – रविः
तृषा – पिपासा
विपुलम् – अधिकम्
जीर्णम् – जर्जरम्
धरित्री – पृथ्वी
5. मञ्जूषातः विलोमपदानि चित्वा लिखत-
धनिकम्, नीरसा, अक्षमम्, दुःखम्, शीते, पार्श्वे
सुखम् ………………………
दूरे ………………………
निर्धनम् ………………………
क्षमम् ………………………
ग्रीष्मे ………………………
सरसा ………………………
उत्तरम्-
सुखम् – दुःखम्
दूरे – पार्श्वे
निर्धनम् – धनिकम्
क्षमम् – अक्षमम्
ग्रीष्मे – शीते
सरसा – नीरसा
6. प्रश्नानाम् उत्तराणि लिखत-
(क) कृषकाः केन क्षेत्राणि कर्षन्ति?
उत्तरम्- कृषकाः हलेन कुदालेन च क्षेत्राणि कर्षन्ति।
(ख) केषां कर्मवीरत्वं न नश्यति?
उत्तरम्- कृषिकाणां कर्मवीरत्वं न नश्यति।
(ग) श्रमेण का सरसा भवति?
उत्तरम्- श्रमेण धारित्री सरसा भवति।
(घ) कृषकाः सर्वेभ्यः किं किं यच्छन्ति?
उत्तरम्- कृषकाः सर्वेभ्यः अन्नम्, दुग्धम्, शाकम् च यच्छन्ति।
(ङ) कृषकात् दूरे किं तिष्ठति?
उत्तरम्- कृषकात् दूरे सुखम् तिष्ठति।
👍👍👍
NCERT Solutions: NCERT Solutions for Class 6 Sanskrit Ruchira Bhag 1
👍👍👍
No confusion
Thanku sir